موزه های یزد (معرفی اجمالی موزه های شهر یزد)

1- موزه آب یزد (خانه ی کلاهدوزها)

این موزه در خانه کلاهدوزها که متعلق به دوران قاجار میباشد برپا شده است. در این موزه علاوه بر نمایش اشیاء مرتبط با آب، وجود یه رشته کاریز صدساله که از میان این خانه عبور میکند دارای حایز اهمیت است.در پشت بام این خانه، چاه خانه ای قرار دارد که به وسیله چرخ چاه از آن آب می کشیدند و آب انبارخانه را که در طبقه همکف قرار داشت پر میکردند.

از ویژگی‎های موزه آب که در شهر یزد واقع شده  بنای تاریخی آن است که این بنا در پنج طبقه  وبا  گذشتن یک رشته کاریز صدها ساله از میان آن طراحی شده است. در پشت بام این خانه چاه­ خانه ‎ای قرار دارد که به وسیله ی چرخ ‎چاه از آن آب می‎کشیدند و آب­ انبار خانه را که در طبقه ی‎ همکف قرار داشت پر می‎کردند.
در حال حاضر در این موزه اشیاء تاریخی از وسایل مرتبط با کندن کاریز (قنات)نظیر ابزار و دستگاه‎های اندازه‎گیری حجم آب، وسایل تأمین روشنایی در قنات‎ها، اسناد و مدارک خرید و فروش آب، کتابچه میر‎اب‎ها و اسناد پخش آب، ظروف نگهداری و حمل آب و بسیاری از لوازم و اشیای ارزشمند دیگر تا اسناد و مدارک برخی از قنات‎های اصلی یزد نگهداری می‎شود.
این ساختمان به درخواست یکی از بازرگانان عصر قاجاریه در سال 1266 خورشیدی ساخته شد. معماری شگفت‎آور این بنا از ساختارهای معماری اصیل و سنتی کویر پیروی می­ کند و الگوهای مردم­داری و فرهنگ زندگی ساکنین آن در گذشته کاملاً در طرح و اجرای آن رعایت شده است. مصالح به کار رفته در این بنای تاریخی عمدتاً از خشت، گل، آجر، کاه، گچ و چوب است و گچ­بری­ های منحصر به فردی در سازه ی بنا به کار رفته است. این مصالح پیوند خورده با معماری اصیل مناطق مرکزی ایران است که عموماً اقلیم خشک بیابانی و نیمه بیابانی داشته و این مصالح تاثیر بسزایی در تطابق با زندگی مردم با اقلیم منطقه دارد.


 در این موزه چه میبینیم!؟

– عکس های قدیمی از تلاش های دستیابی به آب
– لوازم مختلف حفر قنات،ابزار و ادوات اندازه گیری حجم آب ،وسایل تامین روشنایی در قنات
– اسناد و مدارک خرید و فروش آب ،وقف نامه های قدیمی و کتابچه میراب ها و اسناد توزیع آب
– وسایل نگهداری و حمل آب
 
مخاطبین
– عموم مردم
–  متخصصین و پژوهشگران
– کودکان و نوجوانان
 
موقعیت مکانی
یزد. میدان امیرچخماق.ابتدای خیابان قیام
تلفن تماس: ۳۶۲۶۸۳۴۰-۰۳۵

ساعات بازدید

همه روزه از ساعت ۹صبح الی ۹ شب    

2- موزه آیینه و روشنایی (خانه ی رضا صراف زاده)

بنای موزه آیینه و روشنایی در سال ۱۳۲۰ ه.ش به عنوان مهمانسرای خصوصی در باغی به وسعت ۸۱۷۴ متر مربع و با زیر بنای ۸۳۷ متر مربع احداث شد . این بنا در سال ۱۳۷۶ ه.ش با انجام تغییراتی، به عنوان نخستین موزه از گنجینه تخصصی آیینه و روشنایی در استان درآمد که در جای خود از نظر عنوان و محتویات بی نظیر و منحصر بفرد است. این بنا در تاریخ ۷۸/۰۶/۰۲ و تحت شماره: ۲۴۰۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
معماری بنا ، تلفیقی است از معماری سنتی و معماری اروپایی؛ با تزئینات گچبری آیینه کـاری و نقاشی‌هایی در اوج ظرافت. همچنین شبکه‌هایی ظریف و هنرمندانه از هنر گره چینی، به درهـا و پنجره‌ها جلوه‌ای خاص بخشیده است.وجود فضای سبزوآب نما نیز به زیبایی بنا دو چنــدان افزوده است.

در این موزه چه می بینیم
مجموعه ای از آیینه های قدیمی
مجموعه ای از درهای ارسی بی نظیر
مجموعه ای از ادوات روشنایی
–   پیه سوزها
–   لامپا
–  فانوس
–  شمعدان
–  کبریت

مخاطبین
– عموم مردم
–  متخصصین و هنردوستان
– کودکان و نوجوانان (در این موزه کارگاه های آموزشی مختص کودکان برگزار میشود)
 
موقعیت مکانی
یزد. خیابان آیت ا… کاشانی.روبروی بوستان هفت تیر.جنب کارخانه جنوب     تلفن تماس: ۳۸۲۴۰۰۱۰-۰۳۵

ساعات بازدید
همه روزه از ساعت ۹ صبح الی ۹ شب       

3- موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتیان (موزه مارکار) 

این موزه بخشی از مجموعه مارکار یزد است . مجموعه مارکار قدمتی تاریخی دارد و حدود ۸۰ سال پیش توسط شخص نیکوکاری به نام پشوتن جی مارکار بنیان گذاشته شده و به عنوان پرورشگاه ، خوابگاه شبانه‌روزی ، دبستان و دبیرستان مورد استفاده قرار می‌گرفته است . موزه مارکار معروف به موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتیان در سال ۱۳۹۴ در ساختمان تاریخی پرورشگاه مارکار گشایش یافت. این بنا، در گذشته، خوابگاه شبانه روزی دانش آموزان دبستان و دبیرستان مارکار بوده است. معماری بنا به گونه‌ای طراحی شده است که بیشترین بهره را از نور خورشید ببرد و موجب می‌شود تا انرژی زیادی در آن بماند. مجموعه برای تأمین آب مورد نیاز خود از آب‌انبار، گاو رو، پاکنه و راه قنات استفاده می‌کرده است که تمامی آنها قابل بازدید می‌باشند. همچنین حمام و توالت‌های قدیمی در محوطه مجموعه، بازدیدکنندگان را با سبک زندگی مردمان در ۸۰ سال پیش آشنا می‌سازد.
مجموعه های دیدنی این موزه که در زیرزمین قرار دارند شامل آب انبار، گاو رو، پاکنه، راه قنات و … در محوطه هستند.
 
در این موزه چه می بینیم 
در این موزه ، گردشگران ابتدا با تاریخچه مجموعه مارکار و زندگی نامه مارکار بنیانگذار مجموعه، مواجه می شوند و سپس با جشن ها، آیین ها و پوشش های سنتی زرتشتیان، اشوزرتشت نخستین پیام آور ایرانی، کتاب مقدس گاتها، زیارتگاه ها و بنا های مهم زردشتیان آشنا می گردند.
 
 
مخاطبین
– عموم مردم
–  متخصصین و پژوهشگران ادیان
– کودکان و نوجوانان

موقعیت مکانی
یزد. میدان مارکار.کوچه فرش مشهد     تلفن تماس: ۳۶۲۷۰۰۳۹-۰۳۵

ساعات بازدید 
همه روزه از ساعت ۹-۱۳ و ۱۶-۲۰     

4- موزه سکه و مردم شناسی حیدرزاده (خانه عرب زاده)

این موزه در یکی از قدیمی ترین محله های شهر یزد بنا شده است.این موزه شخصی با تلاش و پشتکار مرحوم استاد حسین حیدرزاده جمع آوری شده است که خود ایشان هم از اساتید برجسته علم سکه شناسی بودند . جمع آوری این کلکسیون ارزشمند از سال ۱۳۵۵ تا سال ۱۳۸۳ بطول انجامیده است. این گنجینه بالغ بر ۵۰۰۰ عدد سکه از دوره هخامنشیان تا عصر حاضر را شامل میشود.
 
در این موزه چه میبینیم 
بیش از ۴800 اثر شامل :
– سکه از دوره های مختلف تاریخی (پیش از اسلام ، اسلامی ،معاصر)
– انواع اسکناس از دوره های مختلف
– انواع اقلام مردم شناسی شامل ظروف پخت و پز، تزئینی،مراسم و آیین
 
 
مخاطبین
– عموم مردم
–  متخصصین و پژوهشگران
– کودکان و نوجوانان
 
موقعیت مکانی
یزد خیابان امام  محله تاریخی فهادان  خانه عرب زاده     تلفن تماس: ۳۶۲۱۹۱۱۱-۰۳۵

ساعات بازدید
همه روزه از ساعت ۹صبح الی ۹ شب  

5- موزه دیرینه شناسی کامبرین 

​​​​

استان یزد گنجینه ای از سنگواره های دریایی می باشد و به گفته ی دیرینه شناسان بهشت زمین شناسی ایران محسوب می شود؛ به طوری که در میلیون ها سال پیش و در طول دوران های مختلف زمین شناسی کشور ایران یک دریای قدیمی بوده است. جمع آوری این نمونه های فسیلی به مدت ۲۶ سال به طول انجامیده که ۱۳ سال کار حرفه ای بر روی نمونه ها این مجموعه را در سطح کشور بی نظیر کرده است. در این مجموعه شاهد فسیل هایی با قدمت نیم میلیارد ساله و بزرگترین فسیل میباشیم. این موزه خصوصی که جز اولین و تنها موزه فسیل ایران میباشد، در اردیبهشت ماه ۹۷ در ملک شخصی مجموعه دار فسیل افتتاح و برای بازدید عموم مهیا شده است.

در این موزه چه میبینیم 
شامل ۴۰۰ عدد نمونه فسیلی از انواع بی مهرگان از قبیل خانواده سر پایان
– دو کفه‎ای ها و آمونیت های هترومورف
– خارپوستان
– تریلوبیت
– شکم پایان
– بازو پایان
– آمونیت‎ها
–  ناتیلوئید ها
 
 مخاطبین
– عموم مردم
–  متخصصین و زمین شناسان( در این موزه بانک فسیل مختص پژوهشگران به نمایش در آمده است)
– کودکان و نوجوانان (در این موزه کارگاه های آموزشی رسوب برداری از نمونه ها برگزار میشود)
 
موقعیت مکانی
یزد. میدان شهید بهشتی . خیابان دهم فروردین . جنب آب انبار شش بادگیری . کوچه سوم شهید زینی . پلاک ۲۰     تلفن تماس: ۳۶۲۶۱۷۵۸-۰۳۵

ساعات بازدید
همه روزه از ساعت 9- 14 و  18-21   

6- موزه خودروهای کلاسیک و دست ساز یزد

در این موزه خودروهای تاریخی، کلاسیک و دست ساز همچنین دوچرخه و موتورسیکلت های کلاسیک و خاص به نمایش درآمده است.  بازدید از این مجموعه حس نوستالژیک و خاطره انگیزی برای مخاطب ایجاد میکند و با توجه به این که خودرو با زندگی ما اجین گردیده است نشاط و اشتیاق برای جوانان و نوجوانان در صیانت و حفظ و نگهداری از سرمایه گذشتگان به وجود می آورد. این مجموعه ارزشمند در اسفندماه ۹۶ افتتاح و پذیرای علاقه مندان و بازدیدکنندگان میباشد.
 
در این موزه چه می بینیم 
– ۲۵ الی ۳۰ خودرو کلاسیک و تاریخی
– ۲۰ الی ۳۰ دوچرخه و موتورسیکلت
 
مخاطبین
– عموم مردم
–  متخصصین و طراحان صنعتی
– کودکان و نوجوانان
 
موقعیت مکانی
یزد. خیابان آیت ا… کاشانی.روبروی بوستان هفت تیر.جنب موزه آیینه و روشنایی . مجموعه کارخانه جنوب

ساعات بازدید
همه روزه از ساعت ۱۰ صبح الی ۱۰ شب    

7- موزه اسناد و نسخ خطی کاظمینی

موزه “میرزا محمد کاظمینی” ، تنها موزه موقوفه یزد میباشد که گنجینه ای عظیمی از اسناد و نسخ خطی و نمونه ای از مجموعه آثار باستانی ، تاریخی و مذهبی بصورت یکجا میباشد. این موزه در جوار آستان مقدس امامزاده جعفر واقع شده است که با هدف رشد و شکوفایی تمدن اسلامی و جوشیده ی اندیشه بزرگان در طول تاریخ بوده را در این موزه نگهداری میکنند.

در این موزه چه میبینیم 
کتاب قرآنی به قدمت ۷۰۰ سال مربوط به قرن هفتم ه.ق
و شامل ۷ گنجینه  ارزشمند و نفیس:
قرآن و کتب ادیان
اسناد و نسخ خطی
سکه و اسکناس
کبریت، تمبر، عکس، نگین و اشیای زینتی
 
مخاطبین
– عموم مردم
–  متخصصین و پژوهشگران  علوم دینی
– کودکان و نوجوانان
 
موقعیت مکانی
یزد  بلوار امامزاده جعفر کوچه جنب آستان متبرکه امامزاده     تلفن تماس: ۳۶۲۶۸۸۴۲-۰۳۵

ساعات بازدید
همه روزه از ساعت ۹صبح الی ۹ شب    

8- موزه علوم طبیعی یزد

موزه علوم طبیعی یزد ۴ سالن و بخش اصلی دارد که شامل زمین شناسی، زیست شناسی، فیزیک و نجوم می باشد که زیر مجموعه هایی دارد، از قبیل علوم و تاریخ طبیعی در بخش زمین شناسی، گیاه شناسی (۲۵۰ نمونه از گیاهان بومی و کویری) و جانور شناسی (۱۵۰ نمونه حشره، پرنده و خزنده) و آناتومی (مراحل مختلف تشکیل جنین) در بخش زیست شناسی، رصد خانه و افلاک نما در بخش نجوم، مدل های مختلف کار با ریاضی و رایانه در بخش فیزیک و ریاضی و کارگاه تاکسیدرمی که همگی در یک سالن ۱۰۰۰ متری قرار دارند.
در موزه علوم طبیعی یزد علاوه بر بخش های متنوع و آموزشی، اشیاء خاصی نیز قرار دارد که شامل سنگواره ها، حیوانات نادر و کالبد یک زن می شود که مربوط به ۸۰۰ سال پیش است.
 
در این موزه چه میبینیم 
سنگ واره ها
حیوانات نادر
کالبد یک زن مربوط به 800 سال قبل

مخاطبین
– عموم مردم
–  متخصصین و پژوهشگران
– کودکان و نوجوانان
 
 موقعیت مکانی
یزد. میدان مجاهدین. خیابان ایرانشهر. جنب دبیرستان ماندگار ایرانشهر     تلفن تماس: ۳۶۲۲۳۴۳۴-۰۳۵

ساعات بازدید
همه روزه از ساعت ۹صبح الی ۹ شب    

9- موزه ترمه یزد

در این موزه ۱۱ دستگاه بافت ترمه، فرایند تحولات این هنرصنعت را از سنتی تا صنعتی در معرض بازدید عموم قرار داده‌اند.
این موزه در زمینی به مساحت بیش از ۱۰۰ مترمربع مورد بهره‌برداری قرار گرفته و قابلیت بازدید برای همه گروه‌های مختلف ، البته با هماهنگی قبلی را دارد.

در این موزه چه میبینیم 
انواع ترمه
ماشین آلات تولید ترمه

مخاطبین
– عموم مردم
–  متخصصین و پژوهشگران
 
 موقعیت مکانی
یزد خیابان مسجد جامع  کوچه شهیدان حسینیان

ساعات بازدید
همه روزه از ساعت 7صبح الی 14  (به جز روزهای تعطیل)

10- موزه پست و فیلاتلیک یزد

این موزه شامل کامل‌ترین موزه پست ایران با تمام تمبرهای سلسله‌های قاجار و پهلوی، همچنین تمبرهای چاپ شده پس از انقلاب اسلامی می باشد که آثار جمع آوری شده نسل به نسل ادامه پیدا کرده و در مجموعه‌ای به نمایش گذاشته شده است.
همچنین در این مجموعه اولین نامه تاریخ یزد به اروپا و اولین تمبر تاریخ انگلستان به نمایش درآمده است، نمونه این موزه تنها در سه کشور اروپایی وجود دارد.
 
در این موزه چه میبینیم 
تمبرهای زمان قاجار
تمبرهای زمان پهلوی
تمبرهای بعد از انقلاب
اوراق پستی
تمبرهای سایر کشورهای جهان

مخاطبین
– عموم مردم
–  متخصصین و پژوهشگران
– کودکان و نوجوانان
 
 موقعیت مکانی
یزد خیابان امام خمینی جنب اداره پست یزد

ساعات بازدید
همه روزه از ساعت 8 صبح الی 14 

11- موزه وزیری یزد

پس از راه اندازی کتابخانه و درخواست بانی آن از دارندگان اسناد و کتب خطّی، اندک اندک، به غیر از کتاب، تعدادی فرمان، نکاح نامه، مرقّع و حتّی اشیای نفیس و عتیقه به کتابخانه اهدا شد و از سال 1367 ش که وجود موزه ای در جنب کتابخانه به تصویب مدیران ارشد آستان قدس رسید، شروع به خرید اشیاء و آثار نفیس گردید. به موازات این کار، تأسیس مرکز یزدشناسی که به همّت جمعی از فرهنگیان و ارادتمندان مرحوم وزیری در سال 1374ش محقّق شد، گروهی از مجموعه داران و علاقمندان و نیکوکاران را ترغیب و تشویق نمود که اشیاء و وسایل ارزشمند تاریخی و کهن خود را به گنجینه ای که در جنب این مرکز قرار داشت، بسپارند به حدّی که دیگر فضای وسیع تالار طبقه دوم کتابخانه مروج، گنجایش نگهداری آنها را نداشت و اکنون که آن گنجینه ، پس از سالها به جایگاه اصلی خود واقع در طبقه همکف ساختمان جدید کتابخانه منتقل شده، از وجود دهها مرقّع، صدها سکّه، هزاران قطعه عکس از مراجع ، بزرگان، علما،و اماکن تاریخی یزد، ابزار و ادوات جنگی، عودسوز، ابزار و اشیای توزین، سماور ، لباس های سنّتی و قدیمی، مهر و نگین انگشتری ، تابلوهای نقاشی، قلمدان و وسایل تزئینی و هنری بهره مند است. ابزار و اشیاء ومرقعّاتی که هرکدام معرّف ذوق و هنر هنرمندان و صنعت کاران یزد در طول تاریخ است.
 
در این موزه چه میبینیم 
انواع سکه
عکس های تاریخی
اسناد و وقفنامه های قدیمی
ابزار و ادوات
وسایل تزیینی

مخاطبین
– عموم مردم
–  متخصصین و پژوهشگران
 
 موقعیت مکانی
یزد انتهای خیابان مسجد جامع کتابخانه و موزه وزیری 

ساعات بازدید
همه روزه از ساعت 7صبح الی 19  (به جز روزهای تعطیل)

12- موزه محیط زیست یزد 

این موزه زیر نظر سازمان محیط زیست استان یزد اداره میشود. هدف از تاسیس این موزه آشنایی اقشار مختلف جامعه به ویژه دانش آموزان و دانشجویان میباشد.موزه تاریخ طبیعی اداره کل از سال 80 فعال و در تاریخ 83/4/1 رسما افتتاح گردید. این موزه در مساحتی حدود 300 متر مربع و فضای مفید 220 متر مربع در 2 طبقه احداث گردیده است. طبق آخرین آماربرداری از موزه تاریخ طبیعی اداره کل موجودی نمونه های موزه به قرار زیر است:
تعداد نمونه پستاندار:15
تعداد پرندگان: 189
تعداد خزندگان: 4
تعداد اسکلت: 40
 
اقدامات کالبدی
به منظور حفظ نمونه های آکنده کاری شده موزه اداره کل و براساس دستورالعمل سازمانی سالانه دو بار اواسط بهار و اوایل پاییز موزه توسط شرکت معتبر سمپاشی می گردد. موزه تاریخ طبیعی اداره کل جهت بازدید عموم در ساعت اداری و به طور رایگان آماده ارائه خدمات می باشد.
در این موزه یک کارشناس مطلع بازدید کنندگان را همراهی نموده و اطلاعات مفیدی در خصوص نمونه ها، حفاظت و مدیریت حیات وحش و .. به طور شفاهی ارائه می گردد. نمایش فیلم برای سنین گروه الف تا ج نیز با هماهنگی آموزش و روابط عمومی بر اساس نیاز و پتانسیل بازدید ها صورت می گیرد
 
در این موزه چه میبینیم 
· گونه های مختلف جانوری
· انواع مختلف پرندگان
· آبزیان و کنار آبزی
· شکاری و …
 
مخاطبین
– عموم مردم
–  متخصصین و پژوهشگران
– کودک و نوجوانان،دانشجویان
 
 
موقعیت مکانی
یزد  بلوار دانشجو   اداره کل محیط زیست استان یزد     تلفن تماس: ۳۸۲۵۳۳۰۳-۰۳۵

ساعات بازدید
ساعات اداری

منبع : www.yazdcity.ir