موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتیان یزد (موزه مارکار)
موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتیان معروف به «موزه مارکار»، بخشی از «مجموعه مارکار یزد» است که در زیرزمین آن قرار دارد. فاز اول این موزه در نوروز سال ۱۳۹۴ به سرپرستی اسفندیار اختیاری افتتاح شد و دارای بخشهای متنوعی است. مجموعه مارکار یزد که قدمت تاریخی دارد و به ثبت ملی رسیده، حدود ۸۰ سال پیش توسط شخص نیکوکاری به نام پشوتن جی مارکار بنیان گذاشته شد و به‌عنوان پرورشگاه، خوابگاه شبانه‌روزی، دبستان و دبیرستان مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
پشوتن مارکار یکی از زرتشتیان نیک‌اندیش هندوستان است که به واسطه اصالت ایرانی‌اش، در راه پیشرفت جامعه ایرانیان و به‌ویژه زرتشتیان، تلاش‌های ارزشمندی کرده است. ازجمله امور خیریه وی در ایران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ساخت پرورشگاه برای کودکان بی‌سرپرست در یزد؛
ساخت هنرستان جهانگیری در یزد؛
ساخت دبستان و دبیرستان دخترانه مارکار در یزد؛
ساخت دبستان و دبیرستان پسرانه و پرورشگاه مارکار در یزد؛
ساخت برج گاه‌نمای فردوسی (میدان ساعت) در یزد؛
اهدای زمین پارک مارکار در یزد؛
ساخت همایشگاه مارکار در تهران.
در ابتدای ورود به موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتیان، با زندگی‌نامه پشوتن جی مارکار آشنا می‌شويد. در بخش اول موزه، توضیحاتی در خصوص اشو زرتشت و کتاب «گاتاها» داده شده است و بازدیدکنندگان با آیین‌ها و مراسم زرتشتیان آشنا می‌شوند. نمایش پوشش سنتی موبدان و زنان زرتشتی ازجمله دیگر بخشهای این موزه است. در بخش بعدی مراسم مربوط به درگذشتگان و وسایل خانه‌های قدیمی نمایش داده‌شده و بخشی نیز به زیارتگاه‌های زرتشتیان اختصاص داده شده‌اند. در آخرین بخش این مجموعه، آشپزخانه یک خانه قدیمی با وسایل مربوطه به نمایش درآمده است.
معماری بنا به‌گونه‌ای طراحی شده است که بیش‌ترین بهره را از نور خورشید ببرد و موجب می‌شود، انرژی زیادی در آن بماند. همچنین برای تأمین آب مورد نیاز ساختمان از آب‌انبار، گاو رو، پاکنه و راه قنات استفاده شده است که تمامی آن‌ها قابل بازدیدند. به‌علاوه این‌که حمام و سرویس‌های بهداشتی قدیمی در حیاط مجموعه، بازدیدکنندگان را با سبک زندگی مردمان ۸۰ سال پیش آشنا می‌سازد.
با ورود به زیرزمین شگفت‌انگیز این مجموعه در اتاق‌های گوناگون با این موارد آشنا خواهید شد:
مجموعه مارکار و روانشاد مارکار
تاریخ دین زرتشتی و گوشه‌ای از آموزه‌های اشوزرتشت اسپنتمان
آیین‌ها و جشن‌های زرتشتی
پوشش‌های دینی و سنتی، آتشکده، عبادت و موبدان
خانه‌های زرتشتیان، درگذشتگان
زیارتگاه‌های زرتشتی
وسایل قدیمی پرورشگاه مارکار
هر کدام از این بخش‌ها با توضیحات فارسی و انگلیسی به نمایش در آمده است و همواره راهنمایانی برای توضیح به گردشگران در موزه حضور دارند تا بخشهای متفاوت مجموعه را معرفی كنند.
ساعت مارکار
در سفری که پشوتن مارکار برای افتتاح پرورشگاه به یزد داشت، چنان از استقبال و تشویق مردم، دولت و مسئولین به ذوق آمده بود که بلافاصله به پیشنهاد شهرداری مبنی بر اهدای گاه نما (ساعت) به آن سازمان پاسخ مثبت داد و سنگ بنای برجی به نام شاعر بزرگ ایرانی یعنی فردوسی طوسی به نام “گاه نمای فردوسی” در میدان تازه تاسیس پهلوی(شهید بهشتی کنونی) به زمین نهاده شد، اما بعدها به دلیل نامناسب بودن محل، آن را به میدان مارکار واقع در روبروی مجموعه مارکار منتقل نمودند.
سال ۱۳۱۳ شهرداری شهر یزد تصمیم به ساخت بنایی به رسم یاد بود از ابوالقاسم فردوسی گرفت. در ابتدا این بنا در میدان پهلوی شهر یزد تأسیس شد. اما پس از مدت کوتاهی با محل قرارگیری آن مخالفت شد و در پی آن تصمیم به تخریب آن گرفتند. سرانجام در سال ۱۳۱۵ مکان ساخت ساعت فردوسی تعیین شد، و آن را در میدان مارکار شهر یزد بنا نهادند. در تاریخ ۴ آبان ۱۳۲۱ ساخت ساعت فردوسی (مارکار) به پایان رسید.
نقشه ساعت مارکار مربعی شکل بوده و دارای چهار متر ارتفاع می‌باشد. بخشهای اصلی ساعت عبارت از پایه، بدنه برج و کلاهک بالای برج است. ساخت این ساعت هفت سال طول کشید. ساعت مارکار هفته ای یکبار کوک می‌شود. موتور این ساعت در بالای برج با گذشت حدود ۸۰ سال همچنان سالم است و به منظور کوک کردن آن باید توسط راه پله‌های چوبی موجود در ساعت به بالای برج رفت. موتور ساعت ساخت شرکت انگلیسی ج. اسمیت و پسران است.
سبد خرید