آسیاب وزیر یزد

تعداد آسیاب های هر منطقه نشان دهنده­ ی آبادانی آنجا و سطح اراضی زیر کشت آن منطقه است. آسیاب ها نیز بر دو دسته اند، آسیاب­هایی که بر روی سطح زمین قرار دارند و با آب رودخانه­ ها به گردش در می­ آیند و دسته دوم را آسیاب های زیر زمینی تشکیل می­ دهند که در شهر­ها و در مسیر قنات قبل از رسیدن به مظهر بنا می­شده­ اند . در یزد تقریبا تمام آسیاب ها با آب قنات کار می­کنند و بدون آن­ها در جایی که بهره گیری از انرژی محرکه ­ی دیگری چون باد یا رودخانه، امکان پذیر نیست، مردم باید با آسیاب ­های دستی گندم را به آرد تبدیل می­ نمودند.
اساس کار آسیاب نیز انرژی حاصل از آبی ا­ست که از قنات به درون چاهی بنام تنوره هدایت می­شده است، آب در آنجا انباشته و سپس از انتهای تنوره از مجرای باریکی بنام نوچنگ، خارج شده و با فشار زیاد پره­ های آسیاب را می­چرخانده ­است و چرخش پره­ ها منجر به چرخش سنگ رویین آسیاب شده و در نهایت دانه­ های غله­ ی مابین دو سنگ تبدیل به آرد می­ شدند.
به نقل از کتاب تاریخ یزد نوشته عبدالحسین آیتی، این آسیاب در دوران آل مظفر و زمان زمامداری شاه ­یحیی ( حدود 700 سال پیش) به دستور وی در داخل حصارهای شهر بر روی قنات زارچ ساخته می­شود.( داخل حصار تا اگر به خاطر درگیری و جنگ، دروازه ی شهر بسته شد مردم از قوت نیوفتند!). این آسیاب تا 65 سال پیش همچنان سرپا بوده و آرد مورد نیاز مردم را تامین می­کرده است. با توجه به عرض پله­ ها که دو چهارپا می­توانند به راحتی از کنار هم عبور کنند، بزرگی فضای آسیاب و همچنین نزدیکی این آسیاب به حصار شهر، می­توان به اهمیت استراتژیک این آسیاب پی برد.
 
 در شهر یزد به تازگی گردشگری آب و قنات با محوریت قنات زارچ و آسیاب وزیر به سایر محورهای گردشگری اضافه شده است که گردشگران می­ توانند برای بازدید از این محل با شماره  09162144862 و یا پیج اینستاگرام قنات زارچ  Zarchqanat تماس گرفته و هماهنگی­ های لازم را انجام دهند.
 
 

عکس‌ : پایگاه میراث جهانی قنات زارچ

آسیاب وزیــــر یزد