خوراکی های محلی یزد
قیمه نخود (قیمه یزدی)
یکی از غذاهای سنتی و بسیار پرطرفدار استان یزد، خورشت قیمهنخود نام دارد. کمتر گردشگری است که به این شهر تاریخی و مملو از آثار باستانی ایران زمین سفر کند و امتحان کردن طعم و مزهی این غذای اصیل را در برنامهی خود قرار ندهد. مردم استان یزد، با استفاده از نخود، گوشت گوسفند، رب گوجهفرنگی، لیمو عمانی، زعفران، سیبزمینی، پیاز، زردچوبه، نمک و فلفل به طبخ و تهیهی این قیمهی دوستداشتنی میپردازند.
خورشت به آلو
خورشت بهآلو یکی دیگر از غذاهای سنتی و اصیل استان یزد به شمار میرود. ترکیب موادی همچون به و آلو، شیرینی و ترشی جالبی را به این غذای لذیذ میبخشد. این خورشت از زمره غذاهای ملس محسوب میشود، چرا که با ترکیب مقداری شکر، میتوان کمی از ترشی آلو را کاست و در عوض طعمی دلچسبتر را بهوجود آورد. عطر و بوی وسوسهانگیز بهآلو، طرفداران زیادی را در سراسر استان یزد از آن خود کرده است. مردم این استان زیبا با ترکیب موادی مانند: آلو، لپه، پیاز، روغن، مغز ران گوسفند یا گوساله، زردچوبه، زعفران، به، رب گوجهفرنگی، شکر، آب لیموترش، فلفل سیاه و زنجبیل این خوراکی خوشمزه و معطر را تهیه میکنند.
آش گنـدم
آش گندم یکی دیگر از غذاهای سنتی استان یزد است که به آش امام حسین (ع) نیز شهرت دارد. این آش سنتی بسیار لذیذ و خوشمزه است که در انواع مختلف و با تفاوتهایی در روش تهیه و مواد اولیه روبهرو است. درواقع میتوان گفت که این آش از کاملترین و مقویترین نمونهی غذاهایی است که از گذشته و توسط نیاکان ما تا به امروز نسل به نسل گشته و دستور طبخ آن حفظ شده است تا در مراسم مذهبی مخصوصا ایام محرم و صفر بیش از همیشه طبخ و بین عموم مردم توزیع شود. مردم استان یزد این آش سنتی را با استفاده از گندم پوستکنده، جوی پوستکنده، نخود، عدس، ماش، سبزی آش، لوبیاسفید، لوبیاقرمز، لوبیاچیتی، لوبیا چشمبلبلی، نمک، فلفل قرمز، زیره، آویشن، زردچوبه و پونه تهیه میکنند.
آش شولـی
از معروفترین غذاهای سنتی در استان یزد، آش شولی نام دارد. غذایی بسیار ساده و با روش طبخی آسان که در حین بیآلایشی از طعمی لذیذ نیز برخوردار است. چاشنی اصلی این آش سرکه است که در نبود آن میتوان از رب انار نیز استفاده کرد. مردم استان یزد این خوراک مقوی را با استفاده از سبزی آش (اسفناج، شوید، تره، جعفری، شنبلیله) چغندر، پیاز، آرد، نعناع، عدس، روغن، نمک، زرچوبه، سرکه و در صورت لزوم، رب انار تهیه میکنند.
کوفته لپه
کوفته لپه یزدی یکی دیگر از غذاهای سنتی یزد است که با کوفته تبریز کمی فرق دارد. مواد لازم برای درست کردن این کوفته تخم مرغ خام و پخته، گوشت چرخ کرده، سبزی معطر، لپه، زرشک، پیاز داغ، رب گوجه فرنگی، ادویه و نمک است، موادی تازه و با کیفیت که طعمی خارق العاده به غذا می دهند. پیشنهاد می کنیم این غذا را به همراه سبزی خوردن، نان و ترشی میل کنید تا طعم آن را هیچ وقت فراموش نکنید.
فالوده یزدی
فالوده یزدی با قدمتی بیش از نیم قرن در زمره ی نوشیدنی های پرطرفدار در بین اهالی یزد و گردشگران داخلی و خارجی می باشد . این نوشیدنی لذیذ از ترکیب نشاسته ، شکر یا شیره ، هل و گلاب درست شده که با افزودن شربت چهارتخم و یخ ، از خوراکی های بسیار رایج در روزهای گرم سال در یزد می باشد .
قهوه یزدی
قدمت تهیه قهوه یزدی به دوره قاجار بازمیگردد، مردمان کویر مرکزی ایران، طعم تلخ این نوشیدنی غیربومی را بومی سازی و با ذائقه و میل خود سازگار ساخته و روش خاصی را در تهیه و فراوری آن در پیش گرفتهاند. این نوشیدنی طی چند قرنی که وارد ایران و یزد شده با تغییراتی که مردمان یزد در مراحل تهیه آن داده اند، جایگاه خود را در فرهنگ، آداب و رسوم یزدی باز کرده و تبدیل به عنصری جدانشدنی و شاخص در مراسم مذهبی یزد شده است. قهوه یزدی به دلیل نوع پخت طولانی و مواد اولیه مصرفی با طبع یزدیها سازگار است و استفاده آن در مراسم سوم درگذشتگان در طول سالیان دراز به شکل یک سنت درآمده و بخشی از فرهنگ مردم یزد محسوب میشود. در اکثر شهرستانهای این استان قهوه یزدی تولید و در مراسم مذهبی و آیینهای بزرگداشت درگذشتگان سرو میشود. قهوه یزدی در سال 1398 در فهرست میراث ناملموس یزد ثبت شده است .